arenddisberg

Herdenking “executie 2 october 1944”Precies 79 jaar na de verschrikkelijke gebeurtenis, worden op 2 oktober a.s. de slachtoffers van een bruut optreden van de bezetter in Apeldoorn, in de tweede wereldoorlog, herdacht.Op deze dag in 1944, werden 8 gearresteerde mannen zonder enige vorm van proces, geëxecuteerd op het terrein van ’s Heeren Loo, destijds een wehrmacht kazerne. Op verschillende drukke kruisingenvan straten in Apeldoorn werden hun lichamen neergelegd. Er werd een bord met het woord “terrorist” geplaatst. De lichamen moesten 3 dagen blijven liggen, ter afschrikking van de Apeldoorners. Zij, die het destijds zagen, zijn het nooit vergeten.De verzetsstrijders, W.J. Aalders (30), J.J. Barendsen (62), R. van Gerrevink (27), W. Karreman (19), J. Schut (26), D.H. Wijma (27) werden na verraad opgepakt. Zij behoorden tot de vrije groep Narda. Ook een Brit, K. Ingram(21) en een Amerikaan, R.W. Zercher (30) ondergingen hetzelfde lot. Mevrouw J.C. Bitter – van de Noordaa verborg beide geallieerde piloten, werd opgepakt en tenslotte naar concentratiekamp Ravensbrück getransporteerd, alwaar ze begin 1945 overleed.De leidster van de verzetsgroep, mevrouw Narda van Terwisga, overleefde hetzelfde concentratiekamp wel.Haar leven werd gekenmerkt door haar trauma’s van de oorlog.30 jaar! Dat oorlog iets afschuwelijks is, daar horen de oudere leerlingen van basisschool “De Regenboog” elk jaar over ter voorbereiding op deze herdenking. Al 30 jaar herdenkt de school deze verschrikkelijke gebeurtenis. Al 30 jaar wordt deze herdenking bezocht door een trouwe groep. Naast nabestaanden staan ook kinderen en kleinkinderen van nabestaanden stil bij deze gebeurtenis. Omdat één van de slachtoffers, Jan Schut, lid van de Marechaussee was, zijn ook elk jaar leden van dat krijgsmacht onderdeel aanwezig. Zij verlenen ook muzikale ondersteuning. Dit jaar, op 2 oktober 2023, vindt deze vrij toegankelijke herdenking plaats op het [...]

Graag willen wij u allen attenderen op een recent nieuw verschenen boek. Het is deel 1 van een set van drie boeken. Zoals u wellicht weet hebben er op 2 oktober 1944 en op 2 december 1944 in Apeldoorn grote razzia's plaatsgevonden. Op 2 oktober werden er zo'n 11.000 mannen opgepakt en afgevoerd naar het Marktplein. Daaronder bevonden zich ook vele mensen uit Arnhem en Oosterbeek, want die waren in september Arnhem uitgevlucht i.v.m. de slag om Arnhem. Later die dag werden er zo'n 4000 lopend afgevoerd naar de IJssellinie. Ze werden tewerkgesteld in o.a. Elten en Zevenaar. Zij die in Zevenaar moesten werken werden ondergebracht in o.a. de Turmacfabriek. Zo'n 3500 keerden binnen 6 weken weer terug in Apeldoorn. Op 2 december 1944 volgde een tweede razzia. Ook toen werden er zo'n 11.00 mannen opgepakt en afgvoerd naar het Marktplein. Later die dag werden er zo'n 4500 dwangarbeiders tussen de 16 en 57 jaar oud per spoor afgevoerd naar de IJssellinie. Ze kwamen in de Turmacfabriek in Zevenaar terecht. Op 05-12-1944 werden daar de jongeren van de ouderen gecheiden. Jongens en mannen van 16 tot en met 40 jaar oud moesten naar Rees, de rest bleef achter in Zevenaar. Zij moesten daar dwangarbeid verrichten. Het boek "Graven in de Vuurlinie " heeft het voor een groot gedeelte over deze gebeurtenis. (-sen). Het is een geweldige aanvulling voor wat betreft de informatie over de werkzaamheden die de achtergebleven dwangarbeiders hebben moeten verrichten in de IJssellinie ( de Liemers ). Maar ook , waar en onder welke omstandigheden zij daar moesten verblijven. De auteur is genaamd Karin van Veen. Bij deze wil ik haar danken voor deze extra informatie. Vele vragen worden nu beantwoord. w.g. A.j.Disberg [...]

Zondag 12 mrt 2023 HERDENKINGSTOCHT (MEGCHELEN -) REES - MEGCHELEN Op zondag 12 maart a.s. wordt de jaarlijkse herdenkingswandeltocht (Megchelen Nl) - Rees (Dl.) - Megchelen gehouden. Vanuit Megchelen is de mogelijkheid de wandeltocht naar Rees heen en terug te lopen. De wandeltocht wordt georganiseerd door CLM (Comité Leefbaarheid Megchelen) en de OVGG (Oudheidkundige Vereniging Gem. Gendringen) gezamenlijk met Stadt Rees. De tocht wordt gehouden ter herinnering aan de dwangarbeiders in het voormalige Arbeitslager Groin bij Rees en de grootschalige hulpverlening door inwoners van Megchelen en omgeving. De route volgt globaal de weg die de gevluchte dwangarbeiders hebben gelopen. De herdenkingstocht wordt sinds 2010 gehouden toen in Rees en Megchelen gedenktekens werden onthuld. Er zijn twee routes mogelijk, 8,5 km (1 of 2x) of 11 km (1 of 2x) Programma Herdenkings wandeltocht. 10.30 à 11.00 u ; Vertrek Oranjeplein Megchelen (café Ter Voert) voor degenen die de tocht naar Rees heen en terug willen lopen. v.a. 12.30 u ; Samenkomst bij Pfannkuchenhaus, Empeler Strasse 91, Rees.Koffie of fris-to-go aangeboden door Stadt Rees. 13.00 u ; Plechtigheid bij het nieuwe gedenkteken aan de Melatenweg, nabij locatie dwangarbeiderskamp Groin bij Rees. 13.45 u ; Herdenkingstocht naar Megchelen; Onderweg in Empel gelegenheid stil te staan bij de drie jaar gelede geplanteVredesboom. V.a. 15.15 u ; Verzamelen in Megchelen bij Oranjeplein, zaal Ter Voert. 16.00 u ; Gezamenlijke wandeling naar gedenkteken Julianaweg / Geerdink Joh.weg: 16.15 u ; Daar korte plechtigheid, gelegenheid tot bloemlegging 16.45 u; Sluiting Aanmelden voor de tocht is niet nodig.Aan deelname zijn geen kosten verbonden.In Megchelen zal in zaal Ter Voert gelegenheid zijn voor soep / koffie broodjes e.d. tegen betaling. Zie ook www.ovgg.nl Voor hen die vanuit Apeldoorn naar Rees willen. Wij verzamelen ons [...]

Voordat de oproep wordt behandeld wil ik u eerst even iets vertellen over de reis van de Haarlemmers naar Rees. De razzia in Haarlem vond plaats op 6 december, vandaar de naam de Sinterklaasrazzia. Men ( de Duitsers ) wilde c.a. 7500 mannen tussen de 17 en 40 jaar oppakken. Daadwerkelijk zijn het er zo'n 2500 geworden. Ook in Haarlem werd vooraf het bevel gebruikt. De opgepakte mannen zijn opgehouden / vastgehouden, op het NS station. Zo'n 1700 mannen zijn afgevoerd per spoor. Daarvan zijn er zo'n 1287 in Kamp Rees terecht gekomen. De reis verliep op 06-12-1944 van Haarlem naar Amsterdam per spoor. Er zijn vanuit Haarlem 2 treinen vertrokken. De 1e trein had 20 goederenwagons, in elke wagon zaten 50 Nederlanders. Bewaking van de treinen bestond uit 24 Duitsers en 1 officier. In de 1e trein zijn er zo'n 1000 vervoerd. In de 2e trein werd de rest vervoerd, zo'n 700. Die had 14 goederenwagons. De mannen werden van Haarlem naar Amsterdam vervoerd, naar de KNSM loodsen in het IJ. De KNSM is de Koninklijke Nederlandse Stoomboot Maatschappij. Ze kwamen daar op 06-12-1944 aan.  Van 1944 tot 1946 dienden de KNSM-loodsen als interneringskamp: eerst voor Nederlandse jongemannen die waren opgepakt voor de Arbeitseinsatz in Duitsland en na de bevrijding voor nsb’ers en andere collaborateurs. Op 9 december kwamen daar ongeveer 700 Delftenaren en 30 Hagenaars bij. Er zijn diverse mensen gevlucht of werden weggestuurd omdat ze aan konden tonen dat ze ziek waren. Honderden werden op 11 december 1944, in de vroege ochtend, in een trein gestopt. Deze trein liep van Amsterdam naar Hengelo. Van Hengelo ging het naar Gronau en van daaruit naar Bocholt en uiteindelijk naar Empel-Rees. De overigen werden op 11 december 1944 in [...]

Zoals ieder jaar wil de Stichting Dwangarbeiders Apeldoorn 1940-1945 u een fijne Kerst en een gezegend, gelukkig maar vooral een gezond 2023 toewensen. Het is sinds een jaar of zes een traditie dat wij elke keer vlak voor de Kerstdagen langs de monumenten gaan en daar een Kersttak neerleggen. Op deze wijze willen wij alle slachtoffers van de razzia van 02-12-1944 en de treinbeschieting op 03-12-1944 te Werth en alle slachtoffers van Kamp Rees herdenken. We staan dan stil bij het leed wat hen is overkomen. Dit jaar hebben we op 23-12-2022, op negen plekken een Kersttak gelegd. Te weten ; Het monument in Bienen, het nieuwe monument in Gendringen, het massagraf in Haldern, het infobord aan de Melatenweg, het monument in Megchelen, het graf van Mies Neuhaus in Megchelen, het monument in de Stadt Rees, het monument in Werth en natuurlijk ons eigen monument in Apeldoorn. . BienenGendringenHaldernInfobordMegchelenMies NeuhausStadt ReesWerth . ApeldoornApeldoorn In Apeldoorn legden we als laatste de Kersttak. U ziet op de linker foto het monument in Apeldoorn met Kersttak. Deze werd op 23-12-2022 omstreeks 14.30 uur neergelegd en helaas constateerden wij dat op 24-12-2022 omstreeks 08.30 uur deze was weggenomen. Net zoals de afgelopen 5 jaar werd binnen 24 uur het Kerststuk door een of andere minkukel weggenomen. Namens onze Stichting is op 24-12-2022 aangifte van diefstal gedaan bij de plaatselijke politie. Tevens is een stuk geschreven voor zowel de Stedendriehoek als de Stentor. Misschien gaat de dader zich eens beseffen dat het er ligt omdat wij de slachtoffers herdenken. Ik hoop dat de dader eens een keer het infobord gaat lezen,welke zich op de muur achter het monument bevind. Misschien komt hij / zij dan tot besef dat dit absoluut [...]

In de jaren 2020 en 2021 konden we i.v.m. Covid 19 geen herdenking houden. Dit jaar was het weer mogelijk. Zouden de mensen de razzia van 02-12-1944 vergeten zijn? Hoeveel mensen wouden er komen? Vele vragen spookten vooraf door ons hoofd. We hebben in 2020 en 2021 wel bloemen gelegd bij het monument "de dwangarbeider". 202020202020 202120212021 Gelukkig kon de herdenking dit jaar wel doorgaan. We zijn gestart in de Burgerzaal. Ze hadden de herdenking dus niet vergeten. Om 13.00 uur begon de herdenking in de Raadzaal van het gemeentehuis. Toen viel pas op dat het best wel druk was. Er waren zo'n 160 mensen op de herdenking afgekomen. Daaronder bevonden zich 51 kinderen ( groep 7 en 8 ) van Montessorieschool Passe Partout. Onder de gasten bevonden zich twee personen die er volgend jaar niet meer bij zijn. Zijnde locoburgemeester W. Willems en lerares Tineke de Jonge. Zij zijn van baan verandert. Wellicht dat ook de heer Chistoph Gerwers er volgend jaar niet meer bij is. Hij is vanaf 2009 de burgemeester van de Stadt Rees. Hij doet mee aan de verkiezingen voor de functie van Districtscommissaris ( Landraad ) van het District Kleef. De kans is heel groot dat hij het gaat worden. Op 11-12-2022 is de nieuwe districtscommissaris bekend. Indien hij wordt gekozen dan krijgt de Stad Rees een nieuwe burgemeester. We zullen de heer Gerwers heel erg gaan missen. Nadat iedereen zijn plek had gevonden opende A.J.Disberg de herdenking. Daarna gaf hij het woord aan de locoburgemeester van Apeldoorn, de heer Willems. Deze hield een toespraak. Welkom, iedereen die hier vandaag aanwezig is bij de jaarlijkse herdenking van de Apeldoornse dwangarbeiders van Kamp Rees. Een bijzonder welkom aan onze gasten uit [...]

Na 1,5 jaar wachten was het dan eindelijk zover. We mochten en konden weer naar Rees voor de jaarlijkse herdenking. Zoals gebruikelijk verzamelden wij ons weer op de parkeerplaats van Kinderboerderij Malkenschoten aan de Dubbelbeek in Apeldoorn. Somiggen hadden aangegeven dat ze op eigen gelegenheid naar Rees zouden gaan. Vooraf zouden wij ons ontmoeten bij de Mac Donald. Een van hen was de burgemeester van Apeldoorn. Daar even naar het toilet en een bakkie doen en dan naar Empel, waar de vredesboom staat. De vredesboom Daarna zijn we meteen doorgereden naar het infobord. Daar werden namens onze Stichting en de gemeente Apeldoorn een bloemstuk gelegd. Vervolgens zijn we naar het centrum van Rees gereden en hebben daar de jaarlijkse herdenking bijgewoond. Mevrouw Oostendorp had de regie inhanden en opende de herdenking. Als eerste gaf ze burgemeester C. Gerwers het woord. Toespraak van de heer Gerwers. Sehr geehrter Herr Heerts (Bürgermeister Apeldoorn),Sehr geehrter Herr Disberg,liebe Frau de Jonge, lieber Herr Weijermars,liebe Schülerinnen und Schüler der Montessori-Schule Passe-Partout,meine sehr geehrten Damen und Herren,beste Mensen,für die Einladung zur heutigem „Herdenking razzia 2 december“ dankeich Ihnen sehr. Jahr für Jahr fühlen wir Reeser uns hier in Apeldoornsehr willkommen und es ist mir auch heute wieder eine große Ehre, alsBürgermeister der Stadt Rees erneut die Möglichkeit zu erhalten, eineAnsprache halten zu dürfen.„Offenheit, Frieden und Freundschaft“ – so waren die Worte, mit denendas „Neue Rees“ im Jahr 2018 mit dem Erepenning der GemeenteApeldoorn ausgezeichnet wurde.Diese großartige Auszeichnung und Geste, die Sie uns damalsentgegengebracht haben, hat mich damals wie heute sehr berührt. Ichfreue mich daher umso mehr, dass wir heute, nach der Pause in denJahren 2020 und 2021, wieder miteinander gedenken, erinnern undinnehalten können. Der Konflikt zwischen Russland und der Ukraine hat [...]