­

Toespraak van de heer C. Gerwers , d.d. 27-11-2015

Sehr geehrter Herr Kollege Berends, sehr geehrter Herr Disberg, lieber Herr de Louter, liebe Schülerinnen und Schüler der Montessori-Schule, meine sehr geehrten Damen und Herren, für die Einladung zur heutigen Gedenkveranstaltung hier in Apeldoorn danke ich Ihnen ganz herzlich. Ich freue mich, dass ich, nach der Gedenkveranstaltung vom 9. November in Rees, nun Gast hier in Apeldoorn sein darf. Gemeinsam gedenken wir heute der Razzia vom 2. Dezember 1944, als hier auf dem Marktplatz in Apeldoorn 11.000 Menschen versammelt wurden. 4.500 Männer wurden deportiert, 850 von ihnen in die Zwangsarbeiterlager in Rees und Umgebung gebracht. Diese schrecklichen Ereignisse von damals sind heute zum Glück überstanden. Seit mehreren Jahren besuchen sich die Vertreter der Stichting Apeldoorn und der Stadt Rees gegenseitig, um sich gemeinsam mit Zwangsarbeitern und Familienangehörigen an die damaligen tanden. Diese zu erfahren, gehört bis heute zu den schönsten Momenten meiner Amtszeit als Bürgermeister der Stadt Rees. Das Verhältnis zwischen den Menschen aus Rees und den Menschen der Gemeente Apeldoorn steht damit beispielhaft für Versöhnung und Frieden, den der größte Teil der europäischen Staaten inzwischen miteinander verbindet. Ich bin froh darüber, dass viele Apeldoorner mittlerweile ein anderes, freundlicheres, Bild von Deutschland und Rees gewonnen haben. Dazu beigetragen hat sicherlich auch die Einladung von uns Reesern von vor einiger Zeit, als die Apeldoorner die Stadt Rees einmal zur Sommerzeit, bei Sonnenschein und grünen Landschaften, besuchen konnten. Ansonsten hatten viele Zwangsarbeiter und deren Angehörige unsere Stadt bislang nur zur eher tristen und dunklen Novemberzeit besucht. Sehr geehrte Damen und Herren, liebe Kinder, bereits vor einigen Tagen habe ich bei der Gedenkveranstaltung in Rees erwähnt, dass der heutige Frieden in Europa keinesfalls als selbstverständlich betrachtet werden darf. Heute stehen die europäischen Staaten gemeinsam vor der großen Aufgabe, [...]

By |november 30th, 2015|Geen categorie|0 Comments

Onthulling infobord

Op 27 november 2015 werd na de herdenking een infobord onthult. De onthulling werd gedaan door de burgemeester van Apeldoorn, de heer J. Berends en mevrouw I. Arbeider. Het infobord geeft in korte bewoordingen weer wat er in de jaren 1944 en 1945, in de plaatsten Apeldoorn, Werth, Bienen, Rees en Megchelen heeft plaatsgevonden. Het bord vertelt het verhaal dat achter het monument "de Dwangarbeider "zit. Op het bord staat naast de tekst ook foto's van Kamp Rees uit 1944, het Marktplein uit 1948, het NS Station te Apeldoorn uit 1934 en de penning van de heer Albert Rouwenhorst. Mevrouw Arbeider is de dochter van de heer A. Rouwenhorst. Ten tijde van de onthulling droeg mevrouw Arbeider de penning van haar vader om haar nek. In Kamp Rees werd de identiteit van de dwangarbeiders afgenomen.  Ze kregen een metalen penning met een nummer er op. We danken de gemeente Apeldoorn en dan met name mevrouw Y. de Vries en het bedrijf PressArt, voor de realisatie van het infobord. Ook danken we de architect H. Ruijssenaars voor het feit dat het bord aan het gemeentehuis bevestigd mag worden.  

By |november 30th, 2015|Geen categorie|0 Comments

Gedichten voorgedragen op 27-11-2015

Groot worden Geluid Veel geluid Geluid van geweren, bommen en pistolen Hard geluid kabaal en dat allemaal om dat ene landje Nederland te veroveren Maar waarom ? Om alle macht te krijgen ? En dan Dan heb je die macht Dan heb je het land Wat wil je dan nog meer ? Groot worden ?   Carlizz     Oorlog Oorlog voelt niet goed en is niet goed. Oorlog moet weg. Iedereen heeft een doel Stel je voor dat dat doel een lichtje is. Het brandt voor jou en helpt je keuzes maken Maar dat lichtje vaagt weg want je hebt geen toekomst door de oorlog En zonder dat lichtje kan je lastig keuzes maken.   Lisa       Vrede Een minuut stilte Een minuut Wat je aan het denken zet wat toen is gebeurd Het was niet fijn En deed pijn Dus nooit meer oorlog Is het fijnst Vrede   Nienke

By |november 30th, 2015|Geen categorie|0 Comments

Toespraak Tineke de Jonge , d.d. 27-11-2015

Herdenking 2015 Misschien heeft u in het journaal of op internet het filmpje wel gezien: een kleuter, samen met zijn vader gehurkt bij de bloemen die na de aanslagen in Parijs zijn neergelegd. Vertwijfeld vraagt het jonge kind zich af of ze niet moeten verhuizen: “Want er zijn hier hele gemene mensen, papa”. Zijn vader zegt dat verhuizen niet nodig is. Maar het jongetje is nog niet gerust gesteld: “Maar ze hebben geweren papa. Ze kunnen ons neerschieten.”   De vader beaamt dit. “Maar,” zegt hij, “zij hebben geweren, maar wij hebben bloemen.” Het jongetje is niet voor één gat te vangen en antwoordt: “Maar bloemen doen niets…”   “Jawel hoor,” antwoordt vader, “kijk maar, iedereen legt bloemen. Om de geweren te verslaan.” Het jongetje kijkt naar de bloemen: “Dus de bloemen beschermen ons? En de lichtjes?” “De kaarsjes branden om de mensen te herdenken die er niet meer zijn. Om ze niet te vergeten” “ Dus de bloemen en de kaarsjes beschermen ons?” “ Juist,” antwoordt zijn vader. Langzaam breekt er weer een glimlach van vertrouwen door op het gezicht van het jongetje. Hoe kun je beter uitleggen wat herdenken is? Wat de kracht is van bloemen, van licht, van goede woorden, van liefde? Uiteraard hebben we op school gepraat over de aanslagen in Parijs. Stel dat je zoiets hebt meegemaakt…dat vergeet je je leven lang niet meer: Zien dat er mensen worden doodgeschoten…. rondlopen met de angst dat het weer kan gebeuren…. je steeds afvragen of je wel veilig bent. ..of je familie en vrienden wel veilig zijn. Wat is het ineens goed voor te stellen, dat je zulke erge en angstige ervaringen je leven lang met je meedraagt. Dat raak je nooit [...]

By |november 30th, 2015|Geen categorie|0 Comments

Toespraak Jan Huizinga, d.d. 27-11-2015

Toespraak t.g.v. de herdenking van de Stichting Dwangarbeiders  27 november 2015 Ik hoor hier niet te staan. Nee, ik hoor hier niet te staan. Waarom niet? Ik heb de tweede wereldoorlog niet meegemaakt. Ik ben na de oorlog geboren. Ik weet wel aardig wat over wat er gebeurd is in WOII, maar ik heb deze oorlog niet meegemaakt, niet beleefd. Ik weet dus niet wat het betekent dat er oorlog is. Hoe dat voelt, hoe bang je dan bent. Bang voor soldaten, bang voor oorlogsgeweld, bang dat je vader wordt opgepakt en wordt weggevoerd, bang dat je fiets wordt afgepakt, bang dat je niets te eten hebt, bang dat jou of je familie wat overkomt. Ik weet ook niet wat het betekent om tijdens een razzia te worden opgepakt. Dat je tussen soldaten met geweren in de aanslag naar het Marktplein in Apeldoorn wordt geduwd, dat je gelukkig anderen om je heen ziet die je kent, maar die net als jij bang zijn en onzeker over wat er met je gaat gebeuren. Ik weet al helemaal niet hoe het voelt als je in een trein gepropt wordt, een trein die vertrekt naar een onbekende bestemming, een trein die onderweg beschoten wordt en waarin door de kogels mensen om het leven komen, mensen waar je mee in dezelfde trein zat. Dood en angst om je heen. Gelukkig weet ik niet wat het is om in een kamp van dwangarbeiders te zijn. Een paar barakken van een dakpannenfabriek, met open zijwanden, waar de wind doorheen blies en het dus erg koud was. Want ja, het was december 1944. Er was weinig of geen eten, je moest slapen op de koude grond, In het werkkamp in Rees, waar [...]

By |november 30th, 2015|Geen categorie|0 Comments

Herdenking te Apeldoorn

Op vrijdag 27 november 2015, hield de Stichting Dwangarbeiders Apeldoorn 1940-1945 in samenwerking met de Montessorischool Passe Partout en de Stichting Bevrijding '45  haar jaarlijkse herdenking in het Gemeentehuis te Apeldoorn. De opkomst was net zoals voorgaande jaren groot. De gasten komen binnen. Vele oude bekenden , maar ook vele nieuwe gezichten kwamen op de herdenking af.  Er waren zelfs mensen uit Delft en Voorburg naar de herdenking gekomen. Via het internet had men gelezen dat er een herdenking te Apeldoorn was.  Ze hadden een vader die ook in Kamp Rees gezeten heeft en ze wilden meer over Kamp Rees te weten komen. Bij deze herdenking waren er vier "Reesgangers "aanwezig, te weten, de heren J.H. van Essen, J de Louter, B. Tesink en A. Gerritse. De nieuwkomers hebben contacten gelegd met de aanwezige oud dwangarbeiders en hebben daardoor op vele vragen een antwoordt gekregen. Tijdens de herdenking werden we blij verrast met de komst van de familie David uit Bussum.  Deze brachten een dagboek mee.  Dit dagboek beschrijft de belevingen in Kamp Rees van de heer Piet David.  De heer P. David is geboren op 18-06-1911 en is overleden op 28-04-1996. Hij schreef het dagboek in 1950.  Na overleg met de familie David is besloten dat de gehele tekst van dit dagboek op onze site geplaatst gaat worden. Na het ontvangst in de Burgerzaal van het Gemeentehuis Apeldoorn, ging men naar de Raadzaal, alwaar de herdenking zou aanvangen.           Sprekers deze middag waren ; Jan de Louter, Tineke de Jonge, Burgemeester C. Gerwers en Jan Huizinga. Jan de Louter   Tineke de Jonge Burgemeester van Rees, de heer C.Gerwers           [...]

By |november 30th, 2015|Geen categorie|0 Comments

Verslag herdenking te Rees op 09-11-2015

Op maandag 09-11-2015 zijn we met 15 mensen naar Rees gegaan om aldaar de jaarlijkse herdenking bij te kunnen wonen. We zijn natuurlijk eerst langs de Melatenweg gegaan, want daar bevond zich het toenmalige Kamp Rees. Bij het infobord ( dat staat bij de voormalige hoofdingang van het kamp ) hebben de heren Ap Gerritse en Jan de Louter ( beiden zijn oud dwangarbeiders ) een bloemstuk gelegd. Daarmee stonden ze stil bij hen die ook de verschrikkingen van Kamp Rees hebben meegemaakt. De herdenking te Rees bezoeken, zonder eerst langs de Melatenweg te gaan voelt niet goed. Dit bezoek roept vele emoties op.  De gedachten gaan dan uit naar de gruweldaden en naar hen die Kamp Rees niet hebben overleefd. Nadat we stil hebben gestaan bij .het infobord, zijn we naar de locatie van de daadwerkelijke herdenking gegaan. De opkomst was weer groot.     Diverse sprekers hebben het woord gehad. Iedereen was het er over eens dat een ieder het recht heeft om in vrijheid te leven.  Dat vrijheid iets is wat we moeten koesteren en moeten beschermen. ook moeten we klaar staan voor onze medemens.                    Na de diverse sprekers, werd er overgegaan tot het leggen van de bloemstukken. Daarna werd men uitgenodigd tot een samenzijn in het Kolpinghaus in Rees. Daar gaf de heer Schaffer een indrukwekkende lezing over een joodse familie die in de oorlogsjaren is opgepakt en is afgevoerd naar de diverse concentratiekampen. Al met al was 09-11-2015 een dag om nooit te vergeten.          

By |november 14th, 2015|Geen categorie|0 Comments

Toespraak A.J.Disberg, op 09-11-2015 te Rees

Vortrag am 9.11.2015 in Rees. Sehr geehrte Damen und Herren, sehr geehrte Herr Gerwers, es tut gut, wieder hier zu sein.  Ich wurde gefragt, heute im Namen von allen Alt-Zwangsarbeitern und ihren Hinterbliebenen ein paar Worte zu sagen. Das tue ich gerne. In den Monaten November und Dezember 1944 wurden in ganz Holland Männer und Jungen verhaftet und abgeführt, als Zwangsarbeiter sollten sie zur IJssellinie, um dort Verteidigungsbauten zu errichten.  Ungefähr 3.500 holländische Männer und Jungen wurden Anfang Dezember 1944 nach Lager Rees abgeführt.  Davon kamen zirka 850 aus dem Ort Apeldoorn. Der jüngste war damals 16 Jahre alt.  Viele überlebten Lager Rees nicht - der kalte Winter, Krankheit oder auch Stockschläge forderten viele Opfer.  In Lager Rees gab es Macht und Ohnmacht. Es gab damals in keinster Weise Gleichheit: der eine war ganz klar der Chef, der andere der Untergebene. Der Chef zeigte das auch. Wenn ich jetzt um mich herum schaue, sehe ich deutsche und holländische Menschen brüderlich zusammen stehen. So sollte es überall auf der Welt sein. Über die Medien sehen und hören wir, dass immer noch viele Menschen flüchten müssen vor Kriegsgewalt.  Gründe sind da Rasse, Hautfarbe, Nationalität, sexuelle Orientierung oder Religion. Diese Flüchtlinge wollen nur eins und das ist sicher sein. Sie wollen eine neue Zukunft aufbauen und ein Leben in Freiheit. Ein Leben in Freiheit ist jetzt für uns normal, doch das war es nicht immer.  Frage die Alt-Zwangsarbeiter, denn sie wissen exakt wie es war, unterdrückt oder erniedrigt zu werden. Wir gedenken heute zusammen denen, die im Zweiten Weltkrieg den Streit um Macht und Ohnmacht erlegen sind. Wir haben die gleiche Trauer.  Viele Zwangsarbeiter haben den Weg nach Holland zurückgefunden. Dabei erhielten sie Hilfe von sowohl holländischen als auch deutschen Bürgern. [...]

By |november 14th, 2015|Geen categorie|0 Comments

De Toespraak van Wim Ploeg op 09-11-2015 te Rees

Beste vrienden, Mijn naam is Wim Ploeg uit Harderwijk en ik ben een zoon van bakker Jan Ploeg uit Apeldoorn. Mijn vader is in de oorlog op weg naar het arbeidskamp in Rees in Duitsland, tijdens een treinbeschieting omgekomen. Ik wil u iets vertellen over de gebeurtenis bij het voormalige station Werth. Het heeft indirect te maken met de dwangarbeiders uit Rees, waarbij we vandaag met deze herdenking weer stilstaan. U allen weet dat van de mannen welke in Rees onder erbarmelijke omstandigheden hebben moeten werken, velen uit Apeldoorn kwamen.  In de vroege ochtend van 2 december 1944 werd er in Apeldoorn een razzia gehouden. Mijn vader werd daarbij ook opgepakt. De mannen moesten als dwangarbeider naar Duitsland. In de avond van 2 december 1944 werden de opgepakte mannen met twee treinen afgevoerd, vanaf station Apeldoorn, via stations Isselburg, Anholt en Werth. Op 3 december 1944 is de eerste trein door geallieerde jachtvliegtuigen in de plaats Werth beschoten en daarbij waren vele gewonden en 21 doden te betreuren. Een duidelijke omschrijving van deze beschieting wordt verteld in het boek “De verzwegen deportatie” welke is uitgegeven door de Stichting Dwangarbeiders Apeldoorn 1940-1945.  In deze trein zat ook mijn vader. Tijdens die beschieting of bombardement, vielen er zoals gezegd vele burgerslachtoffers.  Ze mochten immers de trein niet uit.  Mijn vader werd daarbij in de borst getroffen door een granaat. Van mijn moeder hoorde ik, dat mensen, die bij hem in de coupé zaten tijdens de beschieting,  haar iets hadden verteld over deze beschieting. Ze hadden gehoord dat mijn vader in de trein had gezegd: “Ik ben wel gewond, maar ga nu gelukkig terug naar huis”. Daarna werd hij toen dat mogelijk was, met andere gewonden,  afgevoerd naar de deel of [...]

By |november 14th, 2015|Geen categorie|0 Comments

Krantenbericht Rheinische Post d.d. 10-11-2015 ; Herdenking te Rees 09-11-2015

Rees  Erinnerung an dunkelstes Kapitel   De burgemeester is aan het woord.  Rees. Bürgermeister Christoph Gerwers (r.) fand während seiner Rede nachdenkliche Zuhörer. FOTO: Michael Scholte. Gestern wurde der niederländischen Zwangsarbeiter gedacht, die 1944/45 in Arbeitslagern auf Reeser Stadtgebiet litten und starben. Bürgermeister Christoph Gerwers zog Parallelen zu der aktuell aufkeimenden Fremdenfeindlichkeit.  Von Michael Scholten. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Bürger und Besucher der Stadt Rees erinnerten bei einer Gedenkfeier an die niederländischen Zwangsarbeiter, die im Winter 1944/45 in Arbeitslagern auf Reeser Stadtgebiet litten und starben, sowie an die jüdischen Mitbürger, die zwischen 1933 und 1945 verfolgt und ermordet wurden. Bürgermeister Christoph Gerwers zog Parallelen zwischen dem "dunkelsten Kapitel der deutschen Geschichte" und der aktuell aufkeimenden Fremdenfeindlichkeit, mit der einige Menschen auf die Flüchtlinge in Deutschland und anderen Teilen Europas reagieren. "Die heutige Gedenkveranstaltung ist wichtiger denn je, um die Bedeutung von Demokratie, Freiheit, Menschlichkeit und Nächstenliebe zu unterstreichen", sagte Gerwers. Auch Steven de Vreeze, stellvertretender Bürgermeister der niederländischen Gemeinde Oude Ijselstreek, forderte: "Was damals geschehen ist, soll eine Lehre für uns alle und für unsere Kinder sein. Das ist die Garantie für einen dauerhaften Frieden." Arend Disberg von der "Stichting Dwangarbeiders Apeldoorn" erinnerte an das Schicksal der mehr als 3500 niederländischen Zwangsarbeiter, die ab Dezember 1944 für Schanzarbeiten in Rees herangezogen wurden. In den unzureichenden Lagern in Groin und Bienen starb jeder Zehnte an Kälte, Hunger, Krankheit und Erschöpfung. "Früher wäre es nicht denkbar gewesen, dass Deutsche und Niederländer hier gemeinsam der Opfer gedenken", sagte Disberg. Er lud die Reeser zum Gegenbesuch ins Rathaus Apeldorn ein. Dort beginnt am 27. November um 13 Uhr die jährliche Gedenkfeier für die Zwangsarbeiter. Wim Ploeg, dessen Vater am 2. Dezember 1944 als Zwangsarbeiter verschleppt wurde und tags darauf beim Transport [...]

By |november 13th, 2015|Geen categorie|0 Comments